24 januari 2025
Commissiedebat Tweede Kamer: tam met enkele lichtpuntjes

Gisteren vond in de Tweede Kamer het commissiedebat Kinderopvang plaats. Het was een redelijk tam debat waarin Staatssecretaris Nobel veel vragen onbeantwoord liet. Gelukkig waren er ook enkele lichtpuntjes. Het grootste lichtpuntje was dat zowel de Kamer als staatssecretaris Nobel de deur naar brede toegankelijkheid op een kier zetten, ook voor kinderen van niet-werkende ouders. Een kier, en in de verre toekomst, maar een hoopvol signaal.
Voorafgaand aan het beantwoorden van de Kamervragen, deelde de staatssecretaris complimenten uit aan de sector en het werk van onze pedagogisch professionals. De Kinderopvang in Nederland behoort tot de top in Europa. Tijdens het debat werd uitgebreid gesproken over het nieuwe financieringsstelsel voor de kinderopvang. De staatssecretaris benadrukte de ambitie om de herziening in 2027 in te laten gaan, maar gaf aan dat dit in nauw overleg met de sector zal gebeuren. Vanuit de Kamer wordt er verschillend gekeken naar deze ambitie: een aantal partijen uitte zorgen over de haalbaarheid van deze termijn en de impact op de toegankelijkheid, vooral voor lage en middeninkomens. Andere partijen zoals D66 bleven juist hameren op de noodzaak om snelle voortgang te boeken en te garanderen dat de invoering per 1 januari 2027 doorgaat. De staatssecretaris gaf aan dat alles mee moet zitten om de beoogde invoeringsdatum te halen. Er zal rond de zomer een wetsvoorstel in internetconsultatie gaan.
Niet-indexeren ‘pijnlijk maar noodzakelijk’
In aanloop naar het debat heeft BK, samen met de andere Kinderopvangakkoord-partijen, met een brief aandacht gevraagd voor onder meer de gevolgen van het niet-indexeren van de Kinderopvangtoeslag in 2026. Verschillende nieuwsmedia (Telegraaf, RTL Nieuws en AD) berichtten over de negatieve gevolgen van dit kabinetsbesluit voor ouders en houders. D66 en GroenLinks-PvdA waren kritisch op de impact die deze bezuinigingsmaatregel heeft op de lage en middeninkomens – voor hen wordt de kinderopvang in 2026 honderden euro’s duurder.
Niet verrassend, maar toch teleurstellend is dat staatssecretaris Nobel blijft vasthouden aan dit besluit. Volgens hem een pijnlijke, maar noodzakelijke bezuiniging om ’s lands huishoudboekje op orde te houden. Binnenkort start in de Tweede Kamer de behandeling van de wet die het niet-indexeren van de kinderopvangtoeslag mogelijk moet maken.
Minder regeldruk
Wel waarderen we zijn uitspraken om werk te maken van minder bureaucratie, minder regels en minder administratieve lasten voor de houders en medewerkers. Dit maakt het vak van de pedagogisch professional aantrekkelijker en dat helpt bij het aantrekken en behouden van medewerkers.
In aanloop naar het debat vroegen wij met alle sectorpartijen ook aandacht voor de onwenselijke gevolgen van de plannen die het ministerie van SZW heeft voor het loslaten van de ‘limitatieve’ lijst van EHBO-aanbieders en over te gaan tot het voorschrijven van eindtermen. Kinderopvangakkoord-partijen zijn hier tegen, omdat hierdoor een wildgroei gaat ontstaan aan (niet-gekwalificeerde) aanbieders, trainers en cursussen. Onze oproep vond gehoor bij GroenLinks-PvdA die de staatssecretaris om meer informatie heeft gevraagd.
Prijsregulering
Het sentiment bij de aanwezige partijen rondom ondernemerschap en vrije prijsvorming is helaas onveranderd kritisch. D66 pleit net als GroenLinks-PvdA onomwonden voor een publiek stelsel à la het onderwijs en dringt bij de staatssecretaris zeer aan op een prijsplafond. GroenLinks-PvdA verzocht om de Wet Normering Topinkomens (WNT) te introduceren in de sector. Andere partijen (NSC, BBB, GL-PvdA) maken zich ook zorgen over de mogelijke prijsstijgingen als gevolg van een sterk groeiende vraag en vragen het kabinet daar maatregelen voor te nemen. De staatssecretaris ziet, gesteund door de VVD, vooralsnog weinig in zo’n prijsplafond: “Het is een complexe maatregel, die het tijdpad niet ten goede komt”. Daarbij wacht hij eerst de uitkomst van het onderzoek naar de kostprijs en tariefregulering af, waarvan de resultaten na de zomer worden verwacht.
Wij zullen ons er uiteraard keihard voor in blijven zetten om de waarde van een ondernemende sector naar voren te brengen, en de relatie tussen stijgende kosten en stijgende prijs te blijven uitleggen. Wel de prijzen reguleren, maar niet de lonen en de huren is immers onwerkbaar.
Daling gastouders
NSC en BBB uitten hun zorgen over de daling van het aantal gastouders, waardoor de toegankelijkheid van de opvang voor met name ouders met een flexibel beroep en ouders en kinderen in het buitengebied daalt. De staatssecretaris deelde deze zorgen. Daarom laat hij onder meer onderzoek doen naar de redenen waarom gastouders stoppen. Daarnaast wil hij het vak promoten via de lopende arbeidsmarktcampagne en kijken hoe de SLIM-regeling instroom van gastouders kan bevorderen.