Zoeken naar oplossingen voor de oplopende personeelstekorten in de kinderopvang

Minister van Gennip zegt hierover in haar Kamerbrief Voortgang Aanpak personeelstekort kinderopvang:

“Voor ouders van jonge kinderen is een plek op de kinderopvang een essentiële voorwaarde om (meer) te kunnen werken. Uit de nieuwe prognose blijkt dat de personeelstekorten sneller oplopen dan geraamd. Als gevolg van de oplopende tekorten, stijgt ook de werkdruk van het huidige personeel en zien we wachtlijsten toenemen.”

SZW start, om meer inzicht te krijgen in de problematiek rond wachtlijsten in de kinderopvang, een onderzoek zodat in de komende jaren de wachttijden in de kinderopvang gemonitord zullen worden. BK werkt hieraan mee.

Ook het UWV geeft in haar recente arbeidsmarktanalyse (mei) aan dat het personeelstekort in de kinderopvang bijdraagt aan de krapte in andere sectoren. Dit tekort gaat op korte termijn niet veranderen. Niet alleen groeit naar verwachting de vraag naar kinderopvang de komende jaren doordat het aantal geboortes toeneemt. Als daarnaast in 2027 de kinderopvang bijna gratis wordt, is één van de verwachtingen dat meer ouders hier gebruik van willen maken (ABF Research prognose). Hierdoor zullen in 2032 meer ouders op een wachtlijst voor kinderopvang staan. Het aandeel ouders dat minder of op ander moment werkt dan hun voorkeur heeft omdat ze geen opvang hebben, zal in dat geval naar verwachting toenemen.

UWV maakt gebruik van een ‘spanningsindicator’, een verhoudingsgetal dat de vraag en aanbod op de arbeidsmarkt weergeeft. Deze geeft een indicatie van de spanning op de arbeidsmarkt.

Oplossingsstrategieën
We hebben de afgelopen jaren niet stil gezeten. Onze sector laat veel initiatieven zien om de tekorten in de kinderopvang tegen te gaan. Dat blijkt ook uit de groei van de sector die in de laatste zeven jaar is gegroeid met 40.000 werknemers (van 78.000 naar 118.000 werknemers). Desondanks neemt ook de vraag naar kinderopvang alsmaar toe en moeten we dus kijken naar een combinatie van oplossingen die nodig zijn om de huidige en de voorspelde tekorten te verkleinen.

Kinderopvang werkt! neemt, samen met de sector, hierin veel initiatief. Er zijn verschillende projecten gestart die moeten leiden tot bijvoorbeeld meer instroom en meer uren werk (contractuitbreiding huidig personeel) en behoud van medewerkers (minder uitstroom).

Samen met het UWV kijken we ook naar het anders organiseren van werk. In maart heeft het UWV een rapport gepubliceerd met 34 oplossingen voor werkgevers. Hier liggen ook kansen die we moeten benutten. Denk bijvoorbeeld aan job-carving (verschuiven van taken en creëer nieuwe functies) en inzet van ‘anders opgeleiden’.

Wij zien belangrijke kansen om niveau 2 opgeleiden (in- en zij instromers) kennis te laten maken met de kinderopvang. Daarmee kunnen we de instroom richting de Kinderopvang vergroten. Die mogelijkheden zijn nu nog maar zeer beperkt aanwezig. Sinds vorig jaar zomer hebben we daarom o.a. ook ingezet op de ontwikkeling van een keuzedeel voor niveau 2. Dit keuzedeel biedt Helpende Welzijn leerlingen en zij-instromers (en mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt) de kans om kennis te maken met de Kinderopvang en de pedagogische elementen die zo belangrijk zijn. Binnenkort kunnen we meer vertellen over de status van de ontwikkeling van dit keuzedeel voor niveau 2 Helpende Welzijn.