Ska uitspraak van de geschillencommissie geanalyseerd door het vermaarde advocatenbureau De Koning Vergouwen Advocaten, inzake het opzeggen van een contract door de ondernemer. Met tips wat te doen, speciaal voor BK-leden! 
Dit bericht is opgesteld met ondersteuning van De Koning Vergouwen Advocaten, de vaste juridische partner van de Brancheorganisatie Kinderopvang.

<div class="c-editor clearfix">
Het speelt bij veel leden van de Brancheorganisatie Kinderopvang (BK). De krapte op de arbeidsmarkt, toenemend ziekteverzuim en over het algemeen stijgende kosten (inflatie). Dit maakt dat sommige kinderopvangorganisaties zich zelfs gedwongen zien eenzijdig plaatsingscontracten met ouders op te zeggen. Recentelijk heeft de Geschillencommissie zich uitgelaten op dit punt. Voor alle leden van de BK interessant om te lezen. In deze notitie diverse tips om in het achterhoofd te houden.
Waarom opgezegd? 
In de gevallen die voor de Geschillencommissie kwamen, had de onderneming de overeenkomst voor de opvang eenzijdig gedeeltelijk beëindigd. Er was volgens de ondernemingen in kwestie sprake van zwaarwegende redenen die de gedeeltelijke beëindiging/wijziging van de overeenkomst rechtvaardigen (artikel 10 en 15 algemene voorwaarden BK). Zij kampten met een groot tekort aan personeel. Hierdoor kon niet meer worden voldaan aan de eisen die de wet stelt inzake de veiligheid en kwaliteit die een kinderopvang moet garanderen en kan van de ondernemers niet langer gevergd worden om de overeenkomst ongewijzigd voor te zetten – zo stelden de ondernemers. De ondernemers stelden dat zij deze uitzonderlijke situatie niet konden zien aankomen en hierop niet hebben kunnen anticiperen.
Wat vond de Geschillencommissie? 
Vooropgesteld geldt dat de Geschillencommissie uitspraak doet in een zaak tussen de ondernemer en een ouder. Alle feiten en omstandigheden in de relatie van de ondernemer en deze ouder zijn relevant voor de beoordeling en dus de uitkomst van de procedure. Naar gelang de specifieke feiten en omstandigheden kunnen zaken die samenhangen met de personeelskrapte dus een andere uitkomst kennen.
De Geschillencommissie stelde in twee recente zaken geen zwaarwegende reden vast. Een tekort aan (geschikt) personeel is volgens de Geschillencommissie in principe geen uitzonderlijke omstandigheid die buiten de invloedsfeer van de ondernemer ligt. Een onderneming mag zich in algemene zin niet ‘gemakshalve verschuilen’ achter een (te) krappe arbeidsmarkt. Maar het is ook weer niet gezegd dat een tekort aan personeel nooit overmacht kan betekenen. Een ondernemer moet kunnen aantonen dat in relatie tot de betreffende ouder sprake is van zodanig uitzonderlijke omstandigheden dat het niet nakomen van de overeenkomst hem niet kan worden toegerekend. Relevant is dat de Geschillencommissie de ondernemer niet volgde in het argument dat hij op de personeelskrapte niet had kunnen anticiperen. In 2019 zijn diverse arbeidsmarktprognoses bekend geworden met daarin negatieve verwachtingen voor 2021 en 2022, aldus de Geschillencommissie. Diverse alarmerende berichten verschenen tevens in de media. Een van de ondernemers in kwestie had ingeschat dat haar (wervings)acties het tij wel zouden doen keren en ging door met aannemen van kinderen in 2021 (ondanks de slechte arbeidsmarktprognoses). Dat is dan een bedrijfsrisico dat de ondernemer bewust heeft genomen. De realiteit had bekend moeten zijn geweest. De Geschillencommissie laat tevens meewegen dat de ondernemer nog altijd nieuwe contracten afsloot, waaronder ook het bewuste contract van de klagende ouder. Alle omstandigheden tezamen maakte dat de Geschillencommissie in deze twee zaken oordeelde dat niet werd voldaan aan de eis van zwaarwegende redenen, omdat de omstandigheden die uiteindelijk aanleiding waren voor het gedeeltelijke opzeggen van de overeenkomst op de datum van het aangaan van de overeenkomst bij de ondernemer bekend moeten zijn geweest.
Tip 1 
De Geschillencommissie achtte in deze kwesties dus relevant dat de overeenkomst die eenzijdig werd opgezegd, was getekend op een moment dat de problemen rondom het personeelstekort al goed zichtbaar waren bij de ondernemer. Het kon dan ook niet ondenkbeeldig zijn dat dit een probleem zou worden. Tip: voorkomen is beter dan genezen. Denk goed na voordat je een nieuw contract sluit als je al kampt met personeelstekorten en toenemend ziekteverzuim.
Tip 2 
Het werd de ondernemers verweten dat zij bij het aangaan van de overeenkomsten de ouders niet hadden geïnformeerd over (toekomstig) personeelstekort of over mogelijk ingrijpende maatregelen in de nabije toekomst. Tip: ben transparant over de omstandigheden en informeer ouders voorafgaand aan het sluiten van een overeenkomst over eventueel (aankomend) personeelstekort.
Tip 3 
De Geschillencommissie komt tot haar oordelen naar aanleiding van twee concrete klachten van ouders. In deze procedures is derhalve relevant wat de ondernemer in relatie tot deze twee ouders heeft ondernomen voordat tot een gedeeltelijke opzegging/wijziging van de overeenkomst is gekomen. Tip: leg in relatie tot de betreffende ouder een concreet verslag aan van hetgeen is gedaan om de gedeeltelijke opzegging/wijziging van de overeenkomst te voorkomen.
Tip 4 
Tot slot zag de Geschillencommissie dat het niet onmogelijk was voor deze ondernemers om alsnog uitvoering te geven aan de oorspronkelijke overeenkomst. Er waren door tijdsverloop inmiddels weer plekken vrijgekomen. Tip: blijf puzzelen en communiceren met zowel de oudercommissie, ouders en de werknemers. Wellicht is een ander rooster of een ander dag(deel) opvang de oplossing.
Tot slot 
Iedere situatie is anders. Elk geschil is maatwerk en afhankelijk van veel oorzaken en omstandigheden. Overweeg je als kinderopvang alsnog om contracten eenzijdig op te zeggen, dan is gedegen juridisch advies vooraf een pré. Dit geldt ook voor de situatie dat de ondernemer geconfronteerd wordt met een (aankondiging van een) klacht.
Leden van de Brancheorganisatie Kinderopvang kunnen gratis contact opnemen met de juridische helpdesk (<a href="mailto:juridisch@kinderopvang.nl">juridisch@kinderopvang.nl</a> of tel. 020 8965133). Juridisch advies van Charlotte Koopman en Menno Loos van De Koning Vergouwen Advocaten (<a href="mailto:koopman@dkva.nl">koopman@dkva.nl</a> en <a href="mailto:loos@dkva.nl">loos@dkva.nl</a>) kan ook. Leden van de BK ontvangen een korting op het gebruikelijke uurtarief.
</div>

Opzegging contract door onderneming, mag dat?Leden