15 maart 2021

Analyse Verkiezingen: VVD en Kinderopvang

De VVD is geen voorstander van gratis kinderopvang. De partij ziet het belang van de kinderopvang voor de ontwikkeling van kinderen maar vindt bovenal dat het karakter van de kinderopvang – ontzorgen van werkende ouders – voorop moet blijven staan. De VVD onderstreept de hoge kwaliteit van de kinderopvang in Nederland en ziet dit ook terug in de tevredenheid van de ouders. Daarom ziet zij niets in een overhaaste wijziging in de regelgeving. Wel vinden ze het van belang dat de kinderopvang goedkoper wordt voor de middeninkomens. Wij lazen het verkiezingsprogramma van de VVD en spraken met voormalig staatssecretaris van SZW, huidig minister van Medische Zorg én nummer 2 op de kieslijst voor de VVD, Tamara van Ark, voor onze podcast.

Werken moet lonen
De VVD is van mening dat veel toeslagen en belastingkortingen teveel gericht zijn op lagere inkomens, waardoor mensen nauwelijks profiteren als zij wat meer uren gaan werken of een salarisverhoging krijgen. Zo staat er, volgens de VVD, een straf op het nemen van verantwoordelijkheid. Zeker voor een gezin met kinderen is het leven al snel erg duur. Om daar wat aan te doen zijn extra belastingkortingen en kinderopvangtoeslag voor werkenden in de middengroepen nodig.

In onze podcast benadrukt Van Ark dat ook: “Het ondersteunen van ouders met kinderen die willen werken vinden we heel erg van belang.” Tegelijkertijd geeft ze daarbij aan dat het een en-en is, en geen of-of. De ontwikkeling van kinderen gaat daar prima mee samen, zo stelt de VVD. Wij hebben ook voor niet-werkende ouders de infrastructuur staan waarmee kinderen uit kwetsbare groepen bereikt kunnen worden. De huidige infrastructuur is inderdaad wel complex erkent de voormalig staatssecretaris, maar biedt een mooie voedingsbodem voor ontwikkeling. Voor de BSO ziet Van Ark nog veel kansen. Het zou goed zijn als ouders hier nog veel specifieker kiezen voor kwaliteit in plaats van een BSO in de buurt. Tegelijkertijd wil Van Ark dat de keuze voor de BSO een vrije keuze blijft van ouders.

Financiering
Tamara van Ark is natuurlijk een aantal jaar staatssecretaris van SZW geweest en had in deze periode de kinderopvang onder haar hoede. Zij vertelt in onze podcast over haar ervaring met de toeslagenaffaire, maar ook hoe ze naar de toekomst van het financieringsstelsel kijkt. Zo benoemt zij bijvoorbeeld het Verbetertraject Toeslagen dat in 2018 van start is gegaan en waarin belangrijke stappen zijn gezet om het stelsel simpeler en eerlijker te maken. Er is, zo vertelt Van Ark, kamerbrede consensus dat we van het huidige toeslagenstelsel af moeten. Maar wat dan wél? Daar is geen overeenstemming over. Voor heel veel gezinnen is de toeslag een belangrijke financieringsstroom. Er moet niet te licht worden gedacht over wijziging van zo’n essentieel stelsel – dat is iets wat we de afgelopen tijd wel hebben geleerd.

Flexibiliteit en Innovatie
Eén van de conclusies uit de podcast met Tamara van Ark is dat de kinderopvang een jonge, wendbare en innovatieve sector is. Van Ark geeft daarbij het voorbeeld van de zondag waarop besloten werd tot de eerste lockdown: “Ik weet nog dat we daar zaten op zondagmiddag in Den Haag en voor de volgende dag moest de noodopvang geregeld worden. En dat gebeurde gewoon. Wat dat betreft is de kinderopvang af en toe veel te bescheiden.”

De VVD is groot voorstander van het huidige gemengde stelsel waarin profit en non-profit organisaties elkaar beïnvloeden en versterken. Kinderopvangorganisaties richten zich, meer dan bijvoorbeeld scholen, op ouders: hun klanten. “Ik ben geen onderwijswoordvoerder,” zo zegt Chantal Nijkerken-De Haan tegen Kinderopvangtotaal, “maar scholen kunnen nog wel wat leren van de kinderopvang. Die cultuur van scholen in de zin van “het gaat zoals wij vinden dat het moet gaan” versus de klantgerichtheid van kinderopvangorganisaties die meer in staat zijn om meer mee te denken met de ouders, valt wel op in deze coronatijd”. Ook Van Ark breekt een lans voor het hybride stelsel. Ze ziet dat mensen vanuit hun passie kiezen voor dit vak en dat wil ze graag ruim baan geven.