Twee keer per jaar stuurt de staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid een “verzamelbrief Kinderopvang” naar de Kamer, waarin een overzicht gegeven wordt van de laatste stand van zaken in de Kinderopvang. Dit bericht geeft een samenvatting van de brief. Als bijlagen vind je alle rapporten die in de brief genoemd worden.
Waardering
In de laatste brief van 18 december jl. spreekt de staatssecretaris waardering uit voor de belangrijke rol die onze branche speelt in de maatschappij gedurende de corona crisis en de kinderopvang in het algemeen.
“De Nederlandse kinderopvang staat er goed voor. Ze heeft de afgelopen jaren laten zien zich te kunnen meten met de top van wereld op het gebied van kwaliteit. Daarnaast wordt er in de dagelijkse praktijk veel aandacht besteed aan de veiligheid van kinderen. En aan ouders wordt steeds meer en betere ondersteuning geboden bij de (tegemoetkoming in de) kosten van kinderopvang.
Deze combinatie van ontwikkelingen zorgt ervoor dat kinderopvang een steeds belangrijker en positieve rol kan spelen in de levens van veel kinderen en hun ouders. Dit jaar is eens te meer duidelijk geworden wat voor onmisbare rol kinderopvang speelt in onze maatschappij en met hoeveel veerkracht en flexibiliteit alle betrokkenen zich steeds weer inzetten om de kwaliteit, veiligheid en toegankelijkheid verder te versterken.”
Kwaliteit van de kinderopvang – verdiepende analyses
Vanwege de sluitingen in de kinderopvang kon dit jaar de monitor Landelijke Kwaliteit Kinderopvang (LKK) niet uitgevoerd worden. In plaats daarvan zijn er twee verdiepende analyses met behulp van de al beschikbare gegevens gemaakt: een analyse van de kwaliteit van de babyopvang en een analyse van de verschillen in kwaliteit van de kinderopvang tussen regio’s, naar stedelijkheid, ten opzichte van de gevraagde uurprijs en bij de opvang van doelgroepkinderen.
In het algemeen zijn er weinig verschillen in kwaliteit van de kinderopvang tussen regio’s of stedelijke/minder stedelijke gebieden. Voor alle opvangvormen, behalve de gastouderopvang, zijn er enkele positieve relaties tussen de opvang van kinderen met een risico op een onderwijsachterstand (doelgroepkinderen) en kwaliteit. Dit is te verklaren door de extra kwaliteitseisen die gelden voor voorschoolse educatie.
Voor de kinderdagopvang is er geen relatie tussen prijs en kwaliteit gevonden. Dit is anders voor de buitenschoolse opvang en de gastouderopvang (en ook voor de buitenschoolse opvang). In de brief worden hiervoor mogelijke verklaringen gegeven.
Evaluatie IKK en verslag Experiment meertalige opvang uitgesteld
De evaluatie van de wet IKK zou volgens deze wet voor 1 januari 2022 afgerond moeten zijn. Maar de vierde meting van LKK is als gevolg van Corona met een jaar uitgesteld en de evaluatie wordt daardoor met dezelfde termijn uitgesteld. Nu zal de Kamer dus vóór 1 januari 2023 de evaluatie ontvangen.
Het experiment meertalige dagopvang is in februari 2018 van start gegaan en eindigt in februari 2022. Uiterlijk eind 2021 wordt het verslag over de doeltreffendheid en de effecten van het experiment aan de Kamer aangeboden.
Verkenning kwaliteit en toezicht Gastouderopvang
Op basis van een thema-onderzoek van de Inspectie van het Onderwijs (IvhO) geeft de staatssecretaris aan verder te willen gaan met een verkenning van verbetermogelijkheden om de kwaliteit van de gastouderopvang en het toezicht daarop te borgen. Dit zal gebeuren langs drie lijnen: het versterken van toezicht; het verbeteren van de begeleiding van gastouders door de gastouderbureaus; professionalisering van de gastouderopvang.
Wij zullen in een apart bericht verder ingaan op de gastouderopvang.
Stand van zaken veiligheid in de kinderopvang
Het Landelijk Rapport gemeentelijk toezicht van de Inspectie van het Onderwijs vergroot het inzicht in de werking van het stelsel van toezicht en handhaving in de kinderopvang en biedt de betrokken partijen concrete aanknopingspunten om de werking ervan verder te verbeteren. Bij de Verzamelbrief van december is ook het rapport van de IvhO over 2019 aangeboden. Het algemene beeld van toezicht en handhaving in de kinderopvang in 2019 is positief.
In de brief wordt ingegaan op de bevindingen ten aanzien van de uitvoering van de wettelijke taken door de gemeenten, de werkwijze van herstelaanbod, de invoering van IKK maatregelen. Ook is een paragraaf gewijd aan de rol van de vertrouwensinspecteur bij de melding van grensoverschrijdend gedrag binnen de kinderopvang. De stappen die in dat geval genomen moeten worden zijn onderdeel van de meld-, overleg- en aangifteplicht die in de Wet kinderopvang.
Vaccinaties in de Kinderopvang
‘In het advies ‘Prikken voor elkaar’ heeft Commissie Vermeij een aantal handvatten geboden om, ook wanneer de vaccinatiegraad zou dalen, een veilige opvang van jonge kinderen te bieden. Het traject heeft de afgelopen periode echter flinke vertraging opgelopen, in verband met de werkzaamheden die nodig waren om de COVID-19-crisis het hoofd te bieden.
Financiering van de kinderopvang
In deze paragraaf wordt ingegaan op de tegemoetkoming kosten kinderopvang i.v.m. de coronasluiting in het voorjaar van 2020, zowel voor de ouders met kinderopvangtoeslag (575.000) als voor de ouders zonder kinderopvangtoeslag (ongeveer 8000). De tegemoetkoming in verband met de huidige sluiting wordt voor beide groepen ouders momenteel vormgegeven. De Sociale Verzekeringsbank (SVB) gaat deze regeling uitvoeren. In januari wordt de Tweede Kamer hierover geïnformeerd.
Er is een onderzoek gedaan naar de effectiviteit van het verlengen van de werkloosheidstermijn, waarbinnen toch nog recht is op kinderopvangtoeslag, van drie naar zes maanden. De resultaten van dit onderzoek worden begin 2021 verwacht. Mede aan de hand van dit onderzoek zal worden overwogen of verlenging van de werkloosheidstermijn in de rede ligt.
Op 1 juli jl. is de Kamer geïnformeerd over de voortgang van het verbetertraject kinderopvangtoeslag. In 2018 zijn het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en de Belastingdienst/Toeslagen een gezamenlijk programma gestart om de dienstverlening richting ouders te verbeteren en zodoende het aantal (hoge) terugvorderingen terug te dringen. De maatregelen zijn in 2020 stapsgewijs geïmplementeerd met als doel om ze vanaf 2021 volledig uit te voeren. In de Kamerbrief is een uitgebreide stand van zaken te vinden van de verschillende maatregelen in het verbetertraject.