Grotere contracten en meer student-medewerkers in de kinderopvang, personeelstekort desondanks onverminderd hoog

Uit de kwartaalpeiling blijkt dat bijna 80 procent van de kinderopvangorganisaties initiatieven heeft genomen om medewerkers meer uren te laten werken, en met succes: in meer dan de helft van de gevallen is de gemiddelde contractomvang toegenomen.

Daarnaast zien we een positief effect van verruimde inzet van beroepskrachten. Sinds 1 januari 2022 mag maximaal de helft van het aantal beroepskrachten op een locatie bestaan uit beroepskrachten in opleiding, in plaats van een derde. Een groeiend aantal organisaties heeft meer dan 30 procent student-medewerkers in dienst en bijna de helft geeft aan nu meer pedagogisch medewerkers in ontwikkeling te hebben dan in het verleden. De inspanningen van organisaties om de deeltijdfactor te verhogen en meer mensen op te leiden zetten zijn van groot belang om de tekorten niet nóg veel verder op te laten lopen.

Want ondanks alle inspanningen zijn de personeelstekorten in de kinderopvang onverminderd hoog. Het aantal organisaties dat kampt met een personeelstekort is zelfs gestegen. In de dagopvang is er een toename van 66 naar 72 procent, in de bso van 72 naar 73 procent, en in de peuteropvang van 46 naar 55 procent. De lichte daling die we eerder zagen zet dus niet door. In alle opvangsoorten zijn de wachtlijsten toegenomen en zo’n 70 procent van de organisaties verwacht een tekort aan pedagogisch medewerkers in het komende halfjaar.

Emmeline Bijlsma, directeur Brancheorganisatie Kinderopvang: “We zoeken allemaal naar oplossingen, en daarin zijn we ook goed – de mouwen opstropen past bij onze sector. We hebben de afgelopen jaren een enorme groei van medewerkers gerealiseerd, maar het lost het tekort niet op. Wat we zien is dat de instroom van personeel, de vraag naar kinderopvang niet kan bijbenen en dat verschil zal met het nieuwe kabinetsbeleid alleen maar groter worden.”

De instroom van medewerkers groeit nog steeds, maar die groei vlakt af; ten opzichte van 2020 en de eerste helft van 2021, is dat in de tweede helft van 2021 gedaald van ca. 8000 naar nog geen 4000 medewerkers (CBS AZW). Tegelijkertijd is de verwachting dat de vraag met 30 procent zal toenemen als gevolg van het nieuwe kabinetsbeleid. Als deze trend zich doorzet, zullen de tekorten volgend jaar nog groter worden. Organisaties bereiden zich hier al op voor door te investeren in het behoud van medewerkers en het aannemen en behouden van stagiaires en extra BBL’ers, zo blijkt uit de kwartaalpeiling. Maar een echte oplossing vraagt om rigoureuze maatregelen.

“Als alle praktische oplossingen slechts een druppel op de gloeiende plaat blijken, wordt het tijd om te zoeken naar oplossingen met daadwerkelijke impact,” aldus Bijlsma. “We ontkomen er dan niet aan om te kijken naar het overheidsbeleid. Er moeten keuzes worden gemaakt.”

Bijlsma: “Kiezen we voor behoud van de huidige hoge kwaliteit? Dan kan een sterke toename van de vraag niet worden verwezenlijkt. Wat wel kan, is kinderopvang toegankelijk maken voor ouders met lage inkomens en kinderen in een kwetsbare positie; zij hebben het meeste baat bij kwalitatief hoogwaardige kinderopvang. Doen we dat niet en bieden we alle ouders bijna volledig gefinancierde kinderopvang – ook de ouders met hoge inkomens – dan moeten de kwaliteitseisen van de wet IKK teruggedraaid worden zodat we met hetzelfde aantal medewerkers, méér kinderen kunnen opvangen en zo voorkomen dat we terecht komen in de wachtlijstproblematiek uit de periode 2008-2010.”

Emmeline Bijlsma reageert in het AD, NOS Radio 1 Journaal en KinderopvangTotaal op het nieuws
Luister hieronder het fragment terug en lees hier het bericht op AD.nl en op KinderopvangTotaal.