11 maart 2021

Analyse Verkiezingen: D66 en Kinderopvang

D66 wil 10 miljard vrijmaken voor het onderwijs en de kinderopvang. Kamerlid Paul van Meenen heeft een duidelijke visie op de toekomst van de kinderopvang en de wijze waarop die moet worden gefinancierd. Zijn collega Stefan van Weyenberg heeft een initiatiefnota ingediend in de Tweede Kamer voor de hervorming van het toeslagenstelsel, waarin o.a. kinderopvang gratis wordt. Dat laatste is ook één van de punten uit het verkiezingsprogramma van D66 voor de aankomende Tweede Kamerverkiezingen. Wij lazen het verkiezings-programma van D66 uitvoerig, legden het naast het programma van vier jaar geleden én spraken Paul van Meenen voor de BK podcast.

Van toegangsrecht 2-4 jarigen naar volledig gratis
In 2017 ging D66 nog voor een toegangsrecht voor 2-4 jarigen, het vereenvoudigen van de voor- en vroegschoolse educatie en vereenvoudiging van de financiering. Nu pleit de partij voor 4 dagen gratis kinderopvang. In de afgelopen kabinetsperiode heeft D66 bovendien haar ideeën voor de financiering nader uitgewerkt. Deze visie op de financiering is door Van Weyenberg ingediend bij de Tweede Kamer als initiatiefnota.

D66 is voorstander van vier dagen gratis kinderopvang, om de financiële drempel voor ouders te verlagen om gebruik te kunnen maken van de kinderopvang. “Ik waardeer en respecteer dat kinderopvangorganisaties ondernemingen zijn en geloof ook dat dit effect heeft op de kwaliteit. Zeker. Daar wil ik ook helemaal niet vanaf. Ik wil af van de financiële drempel, ik wil dat voor ieder kind de kinderopvang toegankelijk wordt, of je ouders nou werken of niet,” verwoordt Paul van Meenen de context van de plannen van D66.

D66 heeft haar plannen uitgewerkt in een uitgebreid plan voor onderwijs en kinderopvang. De partij breekt daarin ook een lans voor integrale kindcentra, om zo bijvoorbeeld te kunnen voorzien in de ‘rijke schooldag’. Een belangrijke nuance brengt Paul van Meenen hierop aan in de podcast: Kinderopvang en onderwijs moeten dan wel als gelijkwaardige partner functioneren. Bovendien kan er geen sprake zijn van een wettelijk vastgelegde blauwdruk. Faciliteren van mogelijkheden is het doel, niet het opleggen van bovenaf. Kinderopvang en onderwijs zullen niet in elkaar zullen schuiven als het aan D66 ligt. Beiden hebben echt een aparte expertise en zijn ook echt een vak apart. D66 is dus geen voorstander van samensmelting van kinderopvang en onderwijs, maar wil de samenwerking bevorderen.

Grote herziening belastingstelsel
D66 wil een forse vereenvoudiging van het belasting- en toeslagenstelsel. Daarmee wil de partij het complexe rondpompen van geld stoppen. In plaats van toeslagen, is het de bedoeling dat ieder Nederlands huishouden een korting op de belasting krijgt. De laagste inkomens, die geen belasting betalen, krijgen dit bedrag uitgekeerd. Zonder formulieren, zonder voorschotten en dus zonder terugbetalingen en schulden.

De kinderopvangtoeslag wordt in dit plan afgeschaft en de kinderopvang wordt geheel door de overheid gefinancierd. Van Meenen is daarbij geen voorstander van de framing gratis: de kinderopvang wordt niet gratis, maar wel kosteloos (4 dagen per week) voor ouders. Het plan van D66 is ingebed in een veel breder hervormingsplan voor het hele belastingstelsel en dit is één van de uitkomsten daarvan.

Tenslotte is het voor D66 ook helder dat het plan, met de initiatiefnota van Van Weyenberg, nog altijd niet compleet is. Dat er bijvoorbeeld veel valkuilen zitten in het rechtstreeks bekostigen van kinderopvangorganisaties. Voor de sector is het van belang dat daar goed en uitvoerig over gesproken wordt.