Onlangs is de <a href="https://www.internetconsultatie.nl/wijzigingregelingkwaliteitgastouderbureausenregelingwetkinderopvang/b1" target="_blank" rel="noopener">internetconsultatie</a> voor de Regeling verbetermaatregelen gastouderopvang opengesteld (invullen kan tot en met 18 februari).

Al een aantal jaar wordt gewerkt aan een <a href="https://kinderopvang.nl/nieuws/update-verbetertraject-kwaliteit-gastouderopvang/">wijziging</a> van de Wet Kinderopvang om een steviger basis voor kwaliteit in de gastouderopvang te borgen. We weten dat iedereen in het veld snakt naar duidelijkheid over het hele pakket. Met deze Regeling is het totaalplaatje bekend geworden.
BK blijft aan de orde stellen dat het basis maximumuurtarief structureel te laag is (zie <a href="https://kinderopvang.nl/nieuws/duizenden-gastouders-vrezen-de-opvang-te-moeten-sluiten-vanwege-veel-te-laag-berekende-uurvergoeding" target="_blank" rel="noopener">kostprijsonderzoek</a> BK). Daarnaast is de bekostiging van dit hele pakket &#8211; met EUR 0,21 in 2025 en geen indexatie in 2026 – niet toereikend en tast het verdienmodel aan. De uitstroom onder gastouders en gastouderbureaus is o.a. om die reden nog steeds enorm. De inzet van onze lobby blijft daarom: we zijn voor kwaliteitsmaatregelen, maar kwaliteit heeft een prijs.
Ministeriële Regeling: verankering van pedagogische coaching en opleidingseisen  
Onderaan dit artikel zullen we alle delen van de Wet nog een keer op een rijtje zetten. Nu eerst de belangrijkste punten uit de Regeling en de visie van BK daarop:
<ul>
<li>Opleidingseis gastouders – pedagogische module voor nieuwe gastouders  
Nieuwe gastouders moeten straks een bewijsstuk van een afgeronde pedagogische module kunnen overleggen. Dat geldt niet ten aanzien van gastouders van wie, op het moment van inwerkingtreding van de Regeling, een voorziening voor gastouderopvang is geregistreerd in het LRK.
BK is blij dat de staatsecretaris al in het debat van september 2024 heeft aangekondigd dat bestaande gastouders geen nieuwe papieren hoeven te halen. Ook via permanente educatie en pedagogische coaching kunnen de huidige gastouders hun kennis over de pedagogische basisdoelen verbreden. Dat deze eis voor nieuwe gastouders gaat gelden, staan wij achter. Zo blijft de ervaringskennis van de huidige generatie behouden en nemen we met nieuwe gastouders de sector stapsgewijs mee in een steviger pedagogische basis.
</li>
<li>Opleidingseis pedagogisch beleidsmedewerker gastouderbureau 
In deze wijzigingsregeling wordt bepaald dat de beroepskwalificatie eisen en bewijsstukken voor pedagogisch beleidsmedewerkers bij een gastouderbureau worden overgelaten aan de cao-tafel. Deze systematiek sluit aan bij de manier waarop kwaliteitseisen voor pedagogisch beleidsmedewerker bij een kindcentrum onder de wet IKK zijn ingevoerd. Dat wil niet zeggen dat ook dezelfde eisen gaan gelden. Daarover gaat de cao-tafel in gesprek.
BK vindt het goed dat dezelfde systematiek wordt gebruikt als bij IKK. Het geeft meer mogelijkheden tot maatwerk in overleg met cao-partners. De uitoefening van het vak pedagogisch beleidsmedewerker/coach (PBMC) is in de reguliere opvang echt anders van aard dan coaching bij solitair werkende gastouders. Er wordt voorlopig uitgegaan van de ingangsdatum van deze maatregelen per 1 juli 2026. Dat betekent dat het formuleren van eisen nog onder de eerstkomende cao zal vallen. Daarvoor lopen nu de gesprekken. Deze nieuwe functie zal daarom spoedig worden geagendeerd. E.e.a. uiteraard wel onder voorbehoud van goedkeuring van de wet door de Eerste Kamer.
</li>
<li>Zorgplicht bij bemiddeling en begeleiding gastouderbureau  
De houder van het gastouderbureau besteedt per gastouder ten minste 16 uur per jaar aan bemiddeling tussen de gastouder en vraagouder en begeleiding van de gastouder ter ondersteuning van de gastouder bij het verzorgen van verantwoorde kinderopvang.De bemiddeling in het kader van de totstandkoming van de gastouderopvang bestaat na het schrappen van een aantal overbodig bevonden normen de volgende verplichte onderdelen:
<ul>
<li>een intakegesprek door het gastouderbureau met de gastouder bij de voorgenomen gastoudervoorziening;</li>
<li>een intakegesprek door het gastouderbureau met iedere vraagouder;</li>
<li>een koppelingsgesprek tussen gastouder en vraagouder; en</li>
<li>het aanbieden van een mondelinge evaluatie van de gastouderopvang met de vraagouders. Het gastouderbureau legt de evaluatie schriftelijk vast.</li>
</ul>
</li>
<li>Deze gesprekken mogen namens het gastouderbureau worden gevoerd door de bemiddelingsmedewerker en/of door de pedagogisch beleidsmedewerker.
In het kader van begeleiding van de gastouder draagt de houder van het gastouderbureau jaarlijks in ieder geval zorg voor:
<ul>
<li>twee maal per jaar een bezoek van de bemiddelingsmedewerker en/of pedagogisch beleidsmedewerker van het gastouderbureau aan de adressen waar opvang door de gastouder plaatsvindt;</li>
<li>een voortgangsgesprek met de gastouder;</li>
<li>3 uur pedagogische coaching</li>
<li>dat de pedagogisch beleidsmedewerker met de gastouder de invulling van de pedagogische coaching door de pedagogisch beleidsmedewerker bespreekt en dit vastlegt;</li>
<li>het bespreken van de doelen van de gastouder bij de permanente educatie;</li>
<li>het aanbieden van scholing aan de gastouder;</li>
<li>een beoordeling of de samenstelling van de groep kinderen die wordt opgevangen verantwoord is;</li>
<li>het begeleiden van de GGD-toetsing; en</li>
<li>de bemiddelingsmedewerker en/of de pedagogisch beleidsmedewerker van het gastouderbureau komt ten minste twee keer per jaar fysiek op de opvanglocatie.
BK ziet deze invulling als een evenwichtig pakket. Als het gaat om permanente educatie is het belangrijk dat de gastouder verantwoordelijk is voor het volgen van 7 uur PE en zelf de invulling hiervan bepaalt. Dit zien we voldoende terug in de Regeling.  </li>
</ul>
</li>
</ul>
Wat is er verder nieuw?  
BK heeft gevraagd om een aantal zaken explicieter te regelen. Daarbij is er succes geboekt bij het waarderen van buitenlandse diploma’s. Dat kon al voor de reguliere opvang, maar nog niet voor de gastouderopvang. Met deze aanpassing is het ook mogelijk om gastouder te worden met een diploma behaald buiten de EU. De gastouder of het gastouderbureau kan het diploma laten waarderen door Internationale Diplomawaardering (IDW).
Waar zit nog zorg? 
<ul>
<li>In de Regeling staat dat de pedagogisch beleidsmedewerker van het gastouderbureau met de gastouder de invulling van de pedagogische coaching bespreekt en dit vastlegt. Deze vastgelegde coachingsdoelen worden gezien als basis voor het gesprek met de toezichthouder over de coaching. Dat er een reflecterend gesprek over de coaching met de toezichthouder plaatsvindt, ondersteunen wij, maar we willen niet dat de coachingsdoelen terugkomen in het openbare rapport van de toezichthouder. Dat is privacygevoelige informatie en vinden we te kwetsbaar.</li>
<li>Bestaande (of minder dan 6 maanden geleden gestopte) gastouders mogen aan het werk blijven op basis van ieder bewijsstuk van opleidingen dat in de oude situatie kwalificeerde. BK had in deze gevraagd om een termijn van 12 maanden. In de praktijk komt het regelmatig voor dat een gastouder net wat langer dan zes maanden uit de running is door bijvoorbeeld zwangerschap, ziekte of revalidatie. Er zijn toezichthouders die hier soepel mee omgaan, maar die afhankelijkheid willen we niet. Het betekent in de praktijk dat bestaande gastouders onder de nieuwe wet een nieuwe opleiding moeten gaan doen als ze er langer dan 6 maanden uit zijn geweest.</li>
</ul>
Gaan er ook nog regels af?  
Ja! Tijdens het debat is door NSC een motie ingediend om samen met de sector te kijken naar welke regels er eventueel geschrapt kunnen worden, of dat regels een vormvrije status konden krijgen. De volgende oplossingen in de concept Regeling zijn door BK aangedragen:
<ul>
<li>Geschrapt is de verplichting dat het koppelingsgesprek tussen gastouder en vraagouder plaatsvindt op de opvanglocatie. Regelmatig hebben gastouder en vraagouder elkaar eerder live gezien. Dit koppelingsgesprek mag voortaan ook digitaal of op een andere locatie.</li>
<li>Geschrapt is de verplichting om het jaarlijkse voortgangsgesprek tussen gastouderbureau en gastouder op de opvanglocatie te laten plaatsvinden. Ook hiervoor geldt straks meer vormvrijheid: mag digitaal of op een andere locatie.</li>
<li>De ouderevaluatie wordt een inspanningsverplichting. Gastouderbureaus worden straks niet meer afgerekend op de situatie dat een vraagouder uiteindelijk niet bereid blijkt om mee te werken met de evaluatie. Daarom is de bepaling aangepast naar een inspanningsverplichting in plaats van een resultaatverplichting.</li>
</ul>

Nog een keer op een rij: welke maatregel is waarin verankerd en wat is de status? 
<div class="wysiwyg-table"><table style="border-collapse: collapse; width: 100%; height: 600px;">
<tbody>
<tr style="height: 24px;">
<td style="width: 33.3333%; height: 24px;">Niveau wetgeving</td>
<td style="width: 33.3333%; height: 24px;">Belangrijkste maatregelen</td>
<td style="width: 33.3333%; height: 24px;">Status</td>
</tr>
<tr style="height: 240px;">
<td style="width: 33.3333%; height: 240px;">Wet</td>
<td style="width: 33.3333%; height: 240px;">*Gastouder aangesloten bij maximaal 2 gastouderbureaus 
*Verankeren van pedagogische basisdoelen 
*Introductie Pedagogisch Beleidsmedewerker 
*Leeftijd binnen BKR t/m 8 jr (ipv 10 jr) 
*Ook KOT voor kinderen onderbrengen bij andere gastouder&nbsp;</td>
<td style="width: 33.3333%; height: 240px;">Aangenomen in de Tweede Kamer.
Wacht op behandeling in de Eerste Kamer.</td>
</tr>
<tr style="height: 192px;">
<td style="width: 33.3333%; height: 192px;">Algemene Maatregel van Bestuur (AMvB of Besluit)</td>
<td style="width: 33.3333%; height: 192px;">*Concretiseren pedagogische basisdoelen 
*Gastouder stelt werkplan op 
*Inzet Pedagogisch Beleidsmedewerker 
*Uitzonderingen op maximering aantal gastouderbureaus&nbsp;</td>
<td style="width: 33.3333%; height: 192px;">Aangenomen in de Tweede Kamer.
Wacht op behandeling in de Eerste Kamer.</td>
</tr>
<tr style="height: 144px;">
<td style="width: 33.3333%; height: 144px;">Regeling</td>
<td style="width: 33.3333%; height: 144px;">*Opleidingseis nieuwe gastouders 
*Opleidingseis Pedagogsch Beleidsmedewerker 
*Zorgplicht gastouderbureau&nbsp;</td>
<td style="width: 33.3333%; height: 144px;">In internetconsultatie en in concept aan Eerste en Tweede Kamer gezonden.</td>
</tr>
</tbody>
</table></div>

Landelijke bijeenkomst Verrassend Inclusief 2025

Nieuw: Online Inloopuren Kinderopvang en Kindcentra

Regeling verbetermaatregelen gastouderopvang – wat staat er precies in?Leden