17 oktober 2022
Gesprek met de minister: zorgvuldigheid en kwaliteit moeten bij stelselherziening voorop staan
Afgelopen dinsdag sprak BK-directeur Emmeline Bijlsma met minister Van Gennip van SZW in een bijeenkomst met de sectorpartijen. Emmeline heeft hierbij de zorgen van de sector over de aankomende stelselwijziging aangekaart. Om de minister daaraan te blijven herinneren, heeft Emmeline tijdens het gesprek de minister een fotolijst overhandigd met een portret van de beroemde Romeinse senator Cato, die de gewoonte had om elk betoog te eindigen met dezelfde boodschap. In ons geval: “Overigens zijn wij van mening dat deze stelselwijziging geen goed idee is”. De minister kon dit gebaar erg waarderen. Wij zijn blij dat ook de minister hecht aan een zorgvuldig traject.
Uitvoerbaarheid versus doelmatigheid en rechtvaardigheid
De BK, en daarmee een grote meerderheid van de sector, is altijd een voorstander geweest van Dit zijn de hoofdlijnen van het SER advies. Het SER-advies kenmerkte zich door een focus op doelmatigheid (waar is kinderopvang het meest nodig en nuttig) en uitvoerbaarheid (wat kunnen de sector en de uitvoering aan). Met de plannen in het coalitieakkoord is echter een andere weg ingeslagen. Ondanks dat we dat een gemiste kans vinden voor het bereiken van de meest kwetsbare kinderen, denken we graag in oplossingen en zijn we betrokken bij het uitwerken van het nieuwe stelsel.
In de Kamerbrief over de stelselwijziging wordt de nadruk vooral op uitvoerbaarheid gelegd, en de wens om processen zo eenvoudig mogelijk in te richten, ten koste van de controleerbaarheid. We weten dat dat een groot risico op fraude met zich meebrengt. Wij vragen de minister om dit niet te negeren maar expliciet te adresseren. Met het trauma van de toeslagenaffaire nog vers in het geheugen weten we allemaal wat de gevolgen zijn als we hieraan voorbijgaan.
Kwaliteit óf kwantiteit
We zijn blij dat het kabinet, terecht, blijft kiezen voor kwaliteit. Tegelijkertijd wil het kabinet ook het gebruik van kinderopvang enorm stimuleren. BK waarschuwt de minister dat een keuze voor kwaliteit niet ook een keuze voor kwantiteit kan zijn. Onlangs nog waarschuwden wetenschappers zoals Fukkink en Van Huizen in de Tweede Kamer voor de gevolgen voor de kwaliteit van de kinderopvang als in korte tijd de capaciteit enorm wordt uitgebreid. Ervaringen uit het buitenland en uit het verleden tonen aan: snelle groei gaat ten koste van kwaliteit. Nu al zien we dat de kwaliteit van de kinderopvang onder druk staat door het ongekende personeelstekort. Het leidt niet alleen tot verminderde kwaliteit, maar ook tot wachtlijsten. Dat betekent dat met de huidige situatie als vertrekpunt, de sector de enorme groei van de vraag – 31%! – nooit zal kunnen bijbenen. Niet alleen is dat een probleem voor ouders die zichzelf op eindeloze wachtlijsten zullen zien staan, maar ook voor het MKB wiens personeel geen plekje in de kinderopvang kan krijgen.
Zorgvuldigheid boven snelheid
Onlangs kwam het rapport van ABDTOPconsult naar buiten, die onderzoek deed naar mogelijke uitvoerders van het nieuwe stelsel. In haar rapport stelt ook ABDTOP meerdere malen dat kwaliteit en zorgvuldigheid boven snelheid dienen te gaan. Daar zetten wij een dikke streep onder en dat zullen we tijdens het komende proces blijven doen.