4 september 2024

Kamerbrief staatssecretaris: verbetermaatregelen gastouderopvang niet eerder dan per 2026

Foto: Dragos Gontariu

In reactie op Kamervragen van BBB (Eerste Kamer) op het Ontwerpbesluit verbetermaatregelen gastouderopvang heeft staatssecretaris Nobel deze week enkele belangrijke toezeggingen gedaan in een Kamerbrief. Voor de zomer heeft voormalig minister Van Gennip dit Ontwerpbesluit voorgehangen, zo heet dat. De Eerste en Tweede Kamerleden konden daar vragen over stellen. Op woensdag 11 september zal een plenair debat worden gevoerd in de Tweede Kamer over de Wetswijziging en dit Besluit.

We lichten enkele zaken uit de Kamerbrief:

Ingangsdatum op z’n vroegst per 2026
BBB had gevraagd of de ingangsdatum van 1 januari 2025 nog wel realistisch was. Deze vraag is ook in onze gesprekken met alle sectorpartijen en het ministerie van SZW meerdere malen aan de orde gekomen. De staatsecretaris schrijft daarover:

“Een gedeelde conclusie in die gesprekken is dat voor de meeste maatregelen een implementatietijd nodig is van ongeveer 12 maanden vanaf het moment van publicatie van de definitieve regelgeving. Dit mede gezien de samenhang tussen verschillende maatregelen en de onderlinge afhankelijkheid van partijen bij de implementatie. De inwerkingtreding van alle maatregelen is afhankelijk van de doorlooptijd van de parlementaire behandeling van het wetsvoorstel en advisering over het ontwerpbesluit door de Raad van State. Op zijn vroegst zou dat op of omstreeks 1 januari 2026 kunnen zijn, indien de nieuwe wet- en regelgeving eind 2024 of begin 2025 wordt gepubliceerd.”

Geen generieke eis voor MBO-3, eisen voor pedagogische module nog onbekend
BBB heeft naar aanleiding van de uitvoeringstoetsen van GGD GHOR en de Inspectie van het Onderwijs, vragen gesteld of de maatregelen wel uitvoerbaar zijn. Als het gaat om deze uitvoerbaarheid wordt door de staatssecretaris ingegaan op een aantal punten zoals permanente educatie, coaching, aansluiting bij twee gastouderbureaus, implementatietijd van de maatregelen, communicatie over de maatregelen en last but not least: de kwalificatie-eisen van bestaande gastouders. Hij schrijft daarover het volgende:

GGD GHOR Nederland vraagt in de uitvoeringstoets of de maatregelen uitvoerbaar zijn voor gastouders, omdat de kwalificatie-eis voor gastouders niet wordt verhoogd naar MBO niveau 3 (zoals verplicht voor pedagogisch medewerkers in een kindercentrum). De regering kiest ervoor om voor bestaande gastouders in te zetten op bijscholing via permanente educatie en pedagogische coaching door het gastouderbureau. De regering is er op basis van bovengenoemde argumenten van overtuigd dat de voorgestelde maatregelen voor de meeste gastouders uitvoerbaar zijn. Juist een generieke verhoging van de kwalificatie-eis naar MBO niveau 3 zou voor veel gastouders niet haalbaar zijn. Naar inschatting van de regering en van de sectororganisaties zou dit leiden tot forse uitstroom van gastouders. Dit betreft ook gastouders die al jarenlang goed functioneren en opvang van hoge kwaliteit aanbieden. Om die reden kiest de regering niet voor een verhoging van de kwalificatie-eis naar MBO niveau 3.

Er komt voor bestaande en nieuwe gastouders dus geen generieke eis voor een MBO-3 opleiding. Wel verwachten we een inhoudelijke aanscherping voor wie dat nodig heeft m.b.t. een pedagogische module. Het is nog de vraag of dat ook voor bestaande gastouders gaat gelden of alleen voor nieuwe gastouders. Dat wordt bepaald in de (nog te publiceren) Ministeriële Regeling.

BK is blij met deze toezeggingen van de staatssecretaris. Zo is er meer tijd voor de sector om zich voor te bereiden op de maatregelen en kunnen we met de expertise van de bestaande gastouders verder werken aan de kwaliteit van deze unieke vorm van kinderopvang. De komende weken blijven we met het ministerie van SZW en andere sectorpartijen in gesprek om de details van de Regeling uit te werken. De Regeling is de laagste vorm van wetgeving en hoort bij de Wet en het Besluit maar hoeft niet door de Tweede Kamer behandeld te worden. In de Regeling worden o.a. de overgangstermijnen en de kwalificatie-eisen voor bestaande en nieuwe gastouders en de pedagogisch coach vastgelegd.

Klik hier voor de volledige Kamerbrief

Klik hier voor de Beslisnota bij deze Kamerbrief (in een Beslisnota lees je de afwegingen die ambtenaren hebben gemaakt)