Minister Van Nieuwenhuizen: Neem uw verantwoordelijkheid
Deze week, donderdag 8 oktober, is er een Algemeen Overleg (AO) in de Tweede Kamer waarin het proces rondom de aanvraag van de nieuwe Stint, de BSO Bus, aan de orde komt. Een proces wat ooit zo voortvarend en straightforward leek. En wat nu zo complex is gemaakt door het ministerie van I&W dat niemand er meer wat van begrijpt.
Hoe zat het ook alweer?
Het proces rondom de schorsing van de Stint was zoals bekend onderwerp van veel discussie. Ná de schorsing van de Stint, was er een transparant, democratisch en zorgvuldig proces ten behoeve van de nieuwe beleidsregel Bijzondere Bromfiets. Dit nieuwe toelatingskader is bijna helemaal gebaseerd op Europese regelgeving en hoewel het belang van een nieuwe toelating van de Stint een rol speelde bij de snelheid van de totstandkoming van de beleidsregel, betekent dat niet dat daarmee ingeboet is op de veiligheidseisen. Zoals Minister Van Nieuwenhuizen zelf zei: “Met de aanscherping van het kader voor bijzondere bromfietsen ligt er een kader waarbij de veiligheid van deze bijzondere bromfietsen en de veiligheid voor gebruikers, passagiers en andere weggebruikers voorop staat”.
Een aanvraag voor een geheel vernieuwde Stint zou in 12 weken kunnen worden afgehandeld. De Minister zegde aan de Kamer en de kinderopvang toe dat ze dat proces waar mogelijk zou bespoedigen. Inmiddels zijn we 14 maanden na de 1e aanvraag. Een volstrekt ongeloofwaardige oprekking van de termijn.
Gevolgen uitstel
Honderden kinderopvangorganisaties hebben in 2019 aanbetalingen gedaan om de vernieuwde Stint – nu BSO Bus geheten – zo snel mogelijk weer in gebruik te kunnen nemen. Zij hebben dat gedaan in het vertrouwen dat de Minister zich zou houden aan de Beleidsregel die onder haar verantwoordelijkheid tot stand kwam, aan de termijnen die werden afgesproken in de Kamer, en de afspraken die de Minister met de branche maakte in het convenant dat zij met ons sloot. In het convenant schreef de Minister dat zij zich tot het uiterste zou inspannen om vóór 1 september 2019 of zo spoedig mogelijk na die datum te beslissen over een toelating van de Stint.
In de tussentijd proberen al die Stint-gebruikers met tijdelijke oplossingen het vervoer te regelen. Tijdelijke oplossingen die – mede door hun tijdelijkheid - duurder zijn. Maar veel belangrijker, die als minder veilige optie worden beschouwd. Lopen, fietsen met een slinger kinderen, bakfietsen of bussen (die in de drukte rond scholen voor risico’s voor kinderen en omstanders zorgen) – het vervoer van kinderen is er niet veiliger op geworden de afgelopen twee jaar.
Waar staan we nu?
Na veel uitstel en rapport na rapport met positieve adviezen over de veiligheid van de BSO Bus, dachten zowel de fabrikant als wij dat in juli dan eindelijk de handtekening van de Minister onder de toelating zou worden gezet. Toen kwam er ineens een nieuw konijn uit de hoge hoed. De SWOV was bezig een nieuwe methodiek te ontwikkelen, een risico-inventarisatie, en die zou na de zomer nog moeten worden toegepast op de BSO Bus. De BSO Bus wordt aldus getoetst aan nieuwe regels, die nog niet bekend zijn.
Waarom op het laatste moment ineens zo’n rol voor de SWOV, kun je je afvragen. Het lijkt erop dat Minister Van Nieuwenhuizen zo graag iets van de SWOV wil hebben, omdat zij onder druk van de Tweede Kamer heeft toegezegd dat zij de SWOV om advies zal vragen, en dit advies als bindend zal beschouwen. De SWOV op haar beurt, lijkt helemaal geen zin te hebben om zo’n advies te geven. En komt met een risico-inventarisatie, die volledig los staat van de Beleidsregel waaronder de aanvraag is gedaan. Aldus zijn we getuige van een enorme catch-22 situatie, een kat- en muisspelletje tussen ministerie en SWOV, waarvan het veilig vervoer van kinderen de dupe is.
Er is een complexe warboel gemaakt van iets wat eigenlijk heel simpel is. Op basis van adviezen van RDW, TNO en SWOV is er een beleidsregel opgesteld waarin de eisen staan aan de Bijzondere bromfiets. Risico’s die aan het begin van dit beleidsproces werden gesignaleerd, zoals het type voertuig, de plek op de weg, de omvang en dergelijke, zijn in de beleidsregel geadresseerd en vertaald in eisen aan het voertuig en aan het gebruik. Voldoe je aan de eisen, dan mag je de weg op. De SWOV wíl geen advies uitbrengen, RDW en TNO adviseren positief. De conclusie lijkt ons helder: toelaten.
Het wordt tijd dat de Minister stopt met draaien en dralen en haar verantwoordelijkheid neemt voor het veilig vervoer van kinderen. En dat de Tweede Kamer haar daarop aanspreekt.
Emmeline & Felix
Naschrift naar aanleiding van de berichtgeving op 5 oktober door Volkskrant en RTL
Dat wij nu moeten vernemen dat de fabrikant al zijn medewerkers heeft moeten ontslaan en op het randje van een faillissement staat, zien wij als het trieste gevolg van het (niet-)handelen van het Ministerie. Wij lezen dat het Ministerie toegeeft dat de BSO Bus getoetst wordt aan criteria van het nieuwe toelatingskader dat in 2022 in werking zal treden. Opmerkelijk, om meerdere redenen. Dat deze nieuwe methodiek werd ontwikkeld is namelijk al sinds december 2019 bekend – waarom dan toen niet gemeld? Bovendien weigert de minister juist om ons verzoek te honoreren om de e-bakfietsen te onderzoeken omdat het betreffende kader nog niet bekend is. Wij zijn de weg kwijt.